Punta Begoña Galeriak zaharberritzeko proiektuaren eta European Heritage Days programaren arteko harremana indartu egin da.
2024an, “Punta Begoña, Zuzenean” Irrati eta Ondare Programa European Heritage Days/Europako Ondarearen Jardunaldien Programa Ofizialean ofizialki sartua izan zen Euskadi eta Estatu mailako jarduera ugarietako bat.
2025eko ekainaren 23an, astelehenean, EHD TEAMek, Europako Kontseiluak eta Europako Batzordeak jakinarazi zuten Punta Begoña Fundazioaren “Belvedere For History” proposamena European Heritage Days Stories programan sartua izan zela.
Azterketa- eta baliozkotze-prozesu luzearen ostean, Europako Kontseiluak eta Europako Batzordeak europazaletasuna kontrastatu dute, kontinente osotik datozen ehunka ondare-proiektu aztertuz.
Helburua “Europako historiak” kontatzen dituzten ondare-proiektuak erakustea zen, tokiko edo nazioko garrantzia gainditzen dutenak.
Fundazioak honako proiektua aurkeztu zuen: “Punta Begoña, Belvedere historiarako. Espainiako Howard Hughes arkitektoaren eta Bastida arkitektoaren arteko topaketa zoriontsua, Europako arkitektura modernoaren ikur bat eraikitzeko gure historiako funtsezko enklabe baten gainean”.
Honela laburbiltzen zen proposamena:
XX. mende hartan mirariak iragartzen ziren. “20ko hamarkada alaien” hamarkada hurbiltzen ari zen, eta Europa mundu gerra batetik eta pandemia latz batetik ateratzen ari zen.
Horacio Echevarrietak, Espainiako historiako enpresaririk handiena eta Europako nabarmenenetakoa zela esaten zenak, krisialdiak, gerrak eta pandemiak desafiatzen zituen.
Sortzen ari zen ekonomi-gune garrantzitsuak mundua harritzen zuen: elektrizitatea, eraikuntza, meategiak, ontzi-enpresak, errepideak, trenbideak, metropoliak, petrolioa, hegazkin-konpainiak, itsaspekoak, erreakzio-motorrak, komunikabideak… Eta artisten mezenasa, filantropoa, langileen defendatzailea eta Afrikako gerrako presoen salbatzailea.
“Nire jabetzetako edozein gabe geratu ahal izango naiz, Punta Begoña izan ezik”.
Bere etxea inguratzen zuten labarren gainean, bere izaera islatuko zuen belvedere bat altxatu nahi izan zuen: energia, indarra, oreka, ahalegina, artearekiko maitasuna eta edertasunarekiko grina.
Bere irizpidea bizitzan onenekin lan egitea zen, eta pentsatu zuen Ricardo Bastida arkitekto emankorra, berritzailea, prestigiotsua eta egonezin bidaiarikoa egokia izango zela erronka tekniko konplexu hura konpontzeko eta paisaia goraipatzeko eta ikusteko monumentua sortzeko.
Helburu hori lortzeko, amets hura egia bihurtuko zuten teknikarik eta materialik onenak bilatu zituzten Europan eta munduan zehar.
Lankidetza hartatik sortu ziren 1922an Punta Begoña Galeriak, adituek “Espainiako kapsula historiko interesgarrienetakotzat” jo zituztenak.
Mende bat geroago, “Obretan eta irekita” ereduaren pean zaharberritu ziren. Prozesu horren oinarriak hauek dira: ikerketa sakona eta gizarteari transferitua; herritarren parte-hartzea, kultura- eta hezkuntza-jarduerak eta lanak bisitatuz; eta ondarearen funtzio sozialaren irizpidea, zaharberritzean eta hura amaitu ondoren
Echevarrietak eta Bastidak eaplikatu zuten berrikuntza hura mende bat geroago presente dago; izan ere, eta Punta Begoña Galerien zaharberritze irekia nazioartean ziurtatutako ondarearen lehen proiektua izan da Garapen Jasangarriko Helburuen (SGS International) konplimenduagatik eta eraginkortasunagatik.
Osorik hemen ikus daiteke: openheritagedays.com.
Punta Begoñaren zaharberritzearen dimentsio europazale nabarmentzen da Europako Kontseiluak eta Europako Batzordeak baliozkotutako dokumentuan, honako deskribapen honen arabera:
Profesional gutxik adierazten dute espiritu europazalea proiektu eta lanetan Horacio Echevarrietak eta Ricardo Bastidak baino hobeto
Lehenengoak gaur egunera arte iritsi diren enpresak sortu zituen, eta funtsezko zeregina bete zuen Europako eragileekin egindako akordio eta aliantzetan. Partzuergoak sortzeko asmoa zuen, eta partzuergo horiek bizi-kalitate sozialean aurrerapenak eta hobekuntzak lortzera bideratuko ziren, betiere etekinaren bultzatzailea alde batera utzi gabe
Bastidak lau urte lehenago (1918-1922) zuzendu zituen lanak Espainian horrelako eraikin batean hormigoi armatuaren aplikazioan aitzindaria zen ingeniaritza-lan bat eraikitzeko gai izan ziren, baita hainbeste eragin zuten modernismoaren irizpide eta estetikak aplikatzen dituen artisautza-lan bat ere.
Bastidak Kantauriko kostaldera ekarri nahi zituen Nizatik edo Italiako amalfitarren kostaldetik egindako bidaietan ezagutu zituen Mediterraneoko kostaldeko paisaiak, eta egokitu nahi zituen itsaslabar ezegonkor baten aurrealdea babesteko.
Porlanez, marmolez, zeramikaz eta Birmaniako teka zurez eraikitako lorategi bertikal honen dekorazioek aipatzen dituzte Europako burgesiak merkatu berri bila bisitatzen zituen leku exotikoak.
Mende bat geroago, berriztatu eta Europako abangoardien iturrietan edan zuen monumentu baten zaharberritzea ere Europa egiteko moduekin lerrokatuta egin zen. Eta prozesu osoa oinarritzen da modu aitzindarian eta etengabean egiaztatzean kultura-ondarearen proiektu bat baliagarria izan daitekeela Garapen Jasangarriaren Helburuak betetzeko eta eraginkortasunez betetzeko.
Europako Batzordeak GJHak jartzen ditu Europar Batasunaren politikak egiteko erdigunean. Punta Begoña Galeriak zaharberritzeak eta balioztatzeak aplikatu eta kontrastatu egiten du. Eta emaitzak harrigarriak dira.
